ฺBasic Gas Welding: การเชื่อมแก๊สเบื้องต้น

บทนำ อาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ความปลอดภัยตามหลักอาชีวอนามัย

คำว่า “อาชีวอนามัย” ตรงกับภาษาอังกฤษว่า “Occupational Health” โดยมีรากฐานมาจากคำสองคำผสมผสานกัน คือ อาชีวะ (Occupational) หรืออาชีพ หมายถึงบุคคลที่ประกอยอาชีพการงาน อนามัย (Health) หรือสุขภาพอนามัย ตามความหมายที่องค์การอนามัยโลก (WHO) ให้คำจำกัดความไว้หมายถึง สภาวะที่สมบูรณ์ทั้งร่างกาย (Physical Health) ทางจิตใจ (Mental Health) และสามารถดำรงชีพอยู่ในสังคมได้ด้วยดี (Social well – being) ซึ่งไม่เพียงแต่ปราศจากโรคหรือไม่แข็งแรงทุพพลภาพเท่านั้น

สำหรับคำว่า “ความปลอดภัย” (Safety) หมายถึง สภาพที่ปราศจากภัยคุกคาม (Hazard) ไม่มีอันตราย (Danger) และความเสี่ยงใดๆ (Risk) เมื่อนำคำทั้งหมดดังกล่าวมารวมกัน จึงกล่าวได้ว่า งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัยเป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมดูแลสุขภาพ อนามัยของผู้ประกอบอาชีพการงานให้มีสภาวะสมบูรณ์ดีทั้งทางร่างกาย ทางจิตใจ และสามารถดำรงชีพอยู่ในสังคมได้ด้วยดี รวมทั้งมีความปลอดภัยจากภัยคุกคาม อันตรายและความเสี่ยงต่างๆ

การปฏิบัติงานในโรงงานอุตสาหกรรมสิ่งที่ต้องคำนึงถึงเป็นอันดับแรก คือ ความปลอดภัยโดยเฉพาะการผลิตในภาคอุตสาหกรรม ซึ่งมีความเสี่ยงสูงที่จะได้รับอันตรายจากการทำงานหากการป้องกันไม่รัดกุมเพียงพอก็จะก่อให้เกิดความเสียหายทั้งผู้ปฏิบัติงาน วัตถุดิบ และเครื่องจักรที่ใช้ในการผลิต อุบัติเหตุส่วนใหญ่เกิดขึ้นจากเครื่องจักร โดยการรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ความประมาทของผู้ปฏิบัติงานเองนอกจากนี้แล้วสภาพแวดล้อมในการทำงานก็ก่อให้เกิดอันตรายได้ เช่น การวางผังโรงงาน อากาศแสงสว่าง เสียง สิ่งเหล่านี้หากมีความบกพร่องและผิดมาตรฐานที่กำหนดไว้ เพื่อให้เกิดความปลอดภัยในขณะที่ทำงานควรจัดให้มีสภาพการทำงานที่ดี เพียงเท่านี้ ก็ยังมิอาจช่วยลดการเกิดอุบัติเหตุลดลงได้เลย ถ้าหากไม่ได้เน้นถึงตัวผู้ปฏิบัติงานด้วย เพราะจากสถิติของบริษัทหลายๆ แห่งจะแสดงให้เห็นว่าอันตรายที่เกิดขึ้นกับบุคคลนั้น ส่วนมากจะเกิดจากความประมาท และ การละเลยที่จะปฏิบัติตามกฎของความปลอดภัยของตัวผู้ปฏิบัติงานเอง ทำให้งานผลิตหยุด ชะงักแล้วยังจะต้องเสียค่ารักษาพยาบาลเพิ่มอีกด้วยจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องป้องกัน มิให้เกิดขึ้น

ดังนั้นความปลอดภัยในการทำงานจึงเป็นสิ่งทุกฝ่ายควรมีความตะหนัก ความไม่ประมาณนับว่าเป็นหัวใจสำคัญของการทำงาน ควรฝึกตั้งแต่เริ่มแรกในการทำงานเพื่อให้เกิดความรู้และความเข้าใจนั่นหมายความว่าตลอดชีวิตของการทำงานจะไม่ประสบอันตราย

รูปที่ 1 เครื่องหมายและอุปกรณ์เตือนอันตราย

ความปลอดภัยในการทำงาน คือ สภาพที่ปลอดภัยจากอุบัติเหตุต่าง ๆ เกิดแก่ร่างกาย ชีวิต หรือทรัพย์สินในขณะที่ปฏิบัติงานซึ่งก็ คือ สภาพการทำงานให้ถูกต้องโดยปราศจาก อุบัติเหตุ ในการทำงาน

อุบัติเหตุ คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่คาดหมาย และเมื่อเกิดขึ้นแล้ว จะมีผลกระทบกระเทือนต่อการทำงานทำให้ทรัพย์สินเสียหาย หรือบุคคลได้รับบาดเจ็บ

อุบัติเหตุกับการทำงาน อุบัติเหตุและการทำงานมักจะมีส่วนเกี่ยวข้องกันเสมอ กล่าวคือในขณะที่เราทำงานนั้นจะมีอุบัติเหตุแอบแฝงอยู่ และเมื่อใดที่เราประมาท อุบัติเหตุก็พร้อมที่จะเกิดขึ้นทันทีซึ่งในการเกิดอุบัติเหตุนั้นมักจะมีตัวการที่สำคัญอยู่ 3 ประการ คือ

1.1 ตัวบุคคล คือ ผู้ประกอบการงานในหน้าที่ต่าง ๆ และเป็นสาเหตุใหญ่ที่ก่อให้

เกิดอุบัติเหตุ

1.2 สิ่งแวดล้อม คือ ตัวองค์การหรือโรงงานที่บุคคลนั้นทำงานอยู่

1.3 เครื่องมือ เครื่องจักร คือ อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงาน

ความปลอดภัยตามหลักอาชีวอนามัย หมายถึง ความปลอดภัยในการทำงานโดยคำนึงถึงสุขภาพอนามัยของผู้ปฏิบัติงานให้ปลอดภัยจากอันตรายของมลพิษต่าง ๆ เช่น มลพิษสิ่งแวดล้อมด้านชีวภาพ อันได้แก่ การติดเชื้อโรค การเกิดระคายเคือง ภูมิแพ้ ผื่นคัน มลพิษสิ่งแวดล้อม ด้านกายภาพ ซึ่งได้แก่ อันตรายจากเสียงดัง แสง การระบายอากาศ มลพิษสิ่งแวดล้อม ด้านเคมี เช่น จากไอระเหยของแก๊ส ลวดเชื่อม ฝุ่น และมลพิษสิ่งแวดล้อม ด้านที่เกิดจากเครื่องจักร เครื่องมือ และอุปกรณ์ ที่ชำรุดหรือไม่พร้อมใช้งาน และอิริยาบถในการทำงานที่อาจจะต้องทำเป็นเวลานาน จึงมีกฎหมายเพื่อบังคับหรือควบคุมผู้ปฏิบัติงานให้ทำงานด้วยความปลอดภัย เช่น เกี่ยวกับพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535 เกี่ยวกับที่ตั้ง สภาพแวดล้อม ลักษณะอาคาร และลักษณะภายในของโรงงานที่บอกความมั่นคงแข็งแรง การระบายอากาศ การมีห้องส้วม ที่ทำความสะอาดร่างกาย เช่น คนงาน 15 คน จะต้องมีห้องส้วม 1 ห้อง เป็นต้น

ปัจจุบันได้มีการนำเอาเครื่องหมายความปลอดภัยเกี่ยวกับสัญลักษณ์ต่างๆ มาใช้กันอย่างแพร่หลาย เพื่อสื่อความหมายให้ชัดเจนง่ายต่อความเข้าใจและปฏิบัติ เครื่องหมายความปลอดภัยที่เกี่ยวข้องในงานเชื่อมและในงานโลหะแผ่นนั้น สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ คือ เครื่องหมายที่เป็นสัญลักษณ์ประกอบด้วยเครื่องหมายห้าม เครื่องหมายบังคับ เครื่องหมายเตือน เครื่องหมายสารสนเทศเกี่ยวกับภาวะความปลอดภัย เครื่องหมายเกี่ยวกับการป้องกันและระงับอัคคีภัย เครื่องหมายสำหรับฉลากที่ต้องปิดหรือพิมพ์ไว้บนภาชนะบรรจุเคมีภัณฑ์ เป็นต้น และอีกประเภท คือ เครื่องหมายที่เป็นข้อความ เช่น Safety First ปลอดภัยไว้ก่อน เป็นต้น

สัญลักษณ์เครื่องหมายห้าม